Bir yerde toslayacağız
Türkiye’nin ekonomik sorunları ve siyasi gerginlik Birleşmiş Milletlerin hazırladığı “Dünya Mutluluk Raporu”nda yer aldı. Raporda Türkiye’nin 93. sıradan, 104. sıraya gerilediği belirtildi. Bu rapora göre vatandaşların yarısı yurtdışında yaşamak isterken, her 10 gençten 7’si de gelecek planlarını yurt dışına göre kuruyor.
Buna bağlı olarak refah seviyesinin giderek düştüğü (kişi başı milli gelir 9 bin doların altında) ülkemizin durumu, beyin göçü istatistiklerine ve göç anketlerine de yansıdı. Beyin göçünde 32 ülke arasında 24.sırada olan Türkiye’deki insanların yarısının yurtdışında yaşamak istemesinin arkasında bu ekonomik sorunlar ve siyasi gerilim yatıyor.
MAK Danışmanlık ve Yeditepe Üniversitesi tarafından yapılan ve ülkemizdeki en kapsamlı araştırma olarak görülen “Gençlik Araştırması” anketinde:
“Eğitim veya iş amaçlı bir başka ülkede geçici süreli yaşama fırsatı tanınsa yurtdışına gitmek ister misiniz?” sorusuna, gençlerin yüzde 76.2’si “Evet” cevabını verdi. İşsizlik, ekonomik sorunlar ve siyasi gerginliğe bağlı olarak gelinen durum ne yazık ki gençleri beyin göçüne zorluyor.
***
Beyin göçünün milli ekonomide her yıl en az 200 milyar lira kayba yol açtığı belirtilirken gençler arasındaki yurt dışına gitmek isteyenin lise seviyesine kadar indiği biliniyor. Türkiye’deki süper beyinlerin okuduğu önemli liselerde eğitim gören öğrencilerin önemli bir bölümü akademik eğitim için yurtdışına gidiyor. Yapılan araştırmalara göre 2020 yılında İstanbul Erkek Lisesi mezunlarının yüzde 52.6’sı, Alman Lisesi mezunlarının yüzde 94.7’si ve Galatasaray Lisesi mezunlarının da yüzde 32.6’sı akademik eğitim için yurtdışına yerleşti. UNESCO’nun güncel verilerine göre ise Türkiye’den her yıl 50 bin öğrencinin yurt dışına okumaya gittiği ortaya konuldu.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki İstanbul Planlama Ajansı’na bağlı İstatistik Ofisi, “Üniversite Mezunu Ev Gençleri” araştırması kapsamında Nisan ayında yaşları 25-34 arasında değişen 402 gençle telefon destekli anket gerçekleştirdi.
Dört yıl önce mezun olmuş ve iş bulamayan gençlerden yüzde 55.5’i kadın ve yüzde 45.5’i erkeklerden oluşuyor. Mutlaka bu oranın içinde sizin çocuklarınızdan da vardır.
Bu gençlerden:
* Yüzde 89.6’sı lisans, yüzde 10.2’si yüksek lisans, yüzde 0.2’si doktoralı.
* Yüzde 54.2’si en az dört yıl ve öncesinde mezun olmuş.
* Yüzde 76.2’si önümüzdeki beş yıl içerisinde hedefine ulaşamayacağını düşünüyor
* Yüzde 87.3’ü işsiz olmasını önemli mevkide tanıdıklarının bulunmamasına bağlıyor.
* Yüzde 73.8’i çalışmadığı için kendisini ailesine karşı mahcup hissediyor
* Yüzde 71.7’si imkanı olduğunda işini kurmak istiyor.
* Yüzde 58.6’sı okuduğu bölümle alakalı iş bulamadığını söylüyor.
* Bu durum iletişim fakültesi mezunlarında oran yüzde 75.8’e, edebiyat fakültesi mezunlarında yüzde 64.3’e, iktisadi idari bilimler fakültesi mezunlarında ise yüzde 63.8’e çıkıyor.
* Yüzde 84.6’sı yurt dışında çalışmak istiyor. Gitmek istedikleri coğrafyalarda ilk beş sırada Almanya, kuzey Avrupa ülkeleri, İngiltere, Kanada ve ABD var.
* Yüzde 61’i kamuda ya da özelde uzun seneler çalışabileceği bir iş tercih ediyor.
* Yüzde 91.6’sı 5 bin TL’nin altında ortalama 3 bin 500 TL maaşla çalışabileceğini belirtiyor.
* Yüzde 65.5’i ekonominin daha da kötüleşeceğini düşünüyor.
* Yüzde 65.7’si bir seneden uzun süredir iş arıyor.
* Yüzde 54’ü iş bulmak, yüzde 15.9’u boş kalmamak için yüksek lisans yaptığını ifade ediyor.
Şimdi bütün bu verilere göre eğer hâlen bir önlem alınmıyorsa burada büyük bir hata ve koordinasyon kopukluğu olduğunu gösterir.
Evet… Eskiden bu kadar üniversite yoktu ama bu kadar da üniversiteli işsiz yoktu. Şahit olduğum için söylüyorum:
Eğer bir makine mühendisi çeşitli torpillerle girdiği zincir marketlerin birinde işten atılmamak düşüncesiyle müfettişlerin denetiminden korkarak var gücüyle çalışıyorsa, Türkiye’nin gelişiminden söz etmek mümkün değildir. İşte onun içindir ki dolar, faiz, enflasyon girdabında dönüp duruyoruz. Nereye kadar gider bilmiyorum ama bir yerde toslayacağımız muhakkaktır. İnşallah zayiatımız az olur!
