Tencere tava gerisi hava
Tencere tava gerisi hava
14 Mayıs seçimlerine 1 aylık süre kala anket şirketleri de çalışmalarını yayınlamaya devam ediyor.
Anketlerin çoğuna göre Millet İttifakı önde görünüyor.
Sözcü’den Emre Deveci’nin 1 Nisan tarihli yazısı çok dikkatimi çekti. Seçimleri etkileyecek argümanları başka bir perspektif yönüyle kaleme almış. Yazıda öne sürdüğü bilgiler seçimlerin seyrine yönelik önemli sayılabilecek işaret veriyor.
Buna göre; seçimlerin olası sonuçlarına dair fikir verebilecek bir anket de, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun yaptığı “Aylık Tüketici Eğilimleri Anketi.”
Anketler “Tüketici Güveni Endeksi” baz alınarak yapılmış.
Anket sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi 0-200 aralığında değerden oluşuyor.”
Tüketici güven endeksinin “100’den büyük olması” tüketici güveninde iyimser durumu, “100’den küçük olması” tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor.
20 yılın tüm seçimlerini bilen “şifreli anket” 14 Mayıs için bakın nasıl bir sonuç ortaya çıkarıyor.
*
Son 20 yılın seçim sonuçları ile TÜİK’in “Tüketici güven endeksi” karşılaştırıldığında dikkat çekici bir sonuç ortaya çıkıyor.
TÜİK bu anket ile “Tüketicilerin maddi durum ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ile gelecek dönem beklentileri, harcama ve tasarruf eğilimlerini” ölçüyor.
AK Parti’nin son 20 yılda istediğini aldığı seçimlerin hepsinde “tüketici güveni endeks değeri” hep 90 ve üzerinde idi. AK Parti’nin bu dönemde istediğini alamadığı dört seçimde ise bu değer hep 90’ın altında oldu.
“28 Mart 2004 Yerel Seçimleri:”
AK Parti’nin oy oranı: Yüzde 41,67
Mart 2004 tüketici güveni endeks değeri: 104,9
AK Parti bu seçimde İstanbul ve Ankara dahil birçok büyükşehir belediyesini kazandı.
“22 Temmuz 2007 Genel Seçimleri:”
AK Parti’nin oy oranı: Yüzde 46,66
Temmuz 2007 tüketici güveni endeks değeri: 93,9
AK Parti bu seçim sonucu ile tek başına hükümet kuracak çoğunluğu sağladı.
“29 Mart 2009 Yerel Seçimleri:”
AKP’nin oy oranı: Yüzde 38,39
Mart 2009 tüketici güveni endeks değeri: 76,9
*
Dünyada ve Türkiye’de ekonomik kriz yaşanan 2009’daki seçimde AK Parti’nin oylarında 2007’deki genel seçime göre 8,27 puan, 2004’teki yerel seçime göre ise 3,28 puanlık düşüş oldu.
“12 Haziran 2011 Genel Seçimleri:”
AK Parti’nin oy oranı: Yüzde 49,83
Haziran 2011 tüketici güveni endeks değeri: 98,0
AK Parti 2011’deki seçimde oy oranını, bir önceki genel seçime göre 3,25 puan, bir önceki yerel seçime göre 11,44 puan artırdı.
“30 Mart 2014 Yerel Seçimleri:”
AKP’nin oy oranı: Yüzde 42,87
Mart 2014’te tüketici güveni endeks değeri: 92,4
AK Parti bu seçimde İstanbul ve Ankara dahil birçok büyükşehir belediyesini kazandı ve bir önceki yerel seçime göre oy oranını yükseltti.
“10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimi:”
Recep Tayyip Erdoğan’ın oy oranı: Yüzde 51,79
Ağustos 2014’te tüketici güveni endeks değeri: 93,6
AK Parti Genel Başkanı Erdoğan bu seçimi kazanıp cumhurbaşkanı seçildi.
“7 Haziran 2015 Genel Seçimleri:”
AK Parti’nin oy oranı: Yüzde 40,87
Haziran 2015 tüketici güveni endeks değeri: 89,6
*
AK Parti bu seçimde tek başına hükümet kuracak Meclis çoğunluğunu kaybetti ve 1 Kasım’da seçimler tekrarlandı.
“1 Kasım 2015 Genel Seçimleri:”
AK Parti’nin oy oranı: Yüzde 49,50
Kasım 2015 tüketici güveni endeks değeri: 95,2
AK Parti bu seçimle birlikte tek başına hükümet kuracak çoğunluğu tekrar elde etti.
“16 Nisan 2017 Anayasa Değişikliği Referandumu:”
AK Parti ve MHP’nin istediği “evet” oyu oranı: Yüzde 51,4
Nisan 2017 tüketici güveni endeks değeri: 92,0
AK Parti ve MHP’nin istediği Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi teklifi kabul edildi.
“24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili seçimi:”
Recep Tayyip Erdoğan: Yüzde 52,6
Haziran 2018 tüketici güveni endeks değeri: 91,1
Erdoğan ikinci kez cumhurbaşkanı seçildi ve cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçildi.
“31 Mart 2019 Yerel Seçimleri:”
AK Parti’nin aldığı oy oranı: Yüzde 44,33
Mart 2019 tüketici güveni endeks değeri: 81,1
AK Parti bu seçimde İstanbul ve Ankara dahil birçok büyükşehir belediyesini kaybetti.
“23 Haziran 2019 İstanbul Seçimi (tekrar edilen):”
AK Parti’nin adayının oy oranı: Yüzde 44,98
Haziran 2019 tüketici güveni endeks değeri: 80,1
AK Parti bu seçimde İstanbul’u bir kez daha kaybederken oy farkı 13 binden 806 bine yükseldi.
Şubat ayında 82,5 olan tüketici güven endeksi, Mart ayı itibarıyla 80,1 seviyesine geriliyor. Endeks değeri, 56 aydır, yani cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilen Temmuz 2018’den bu yana, 90 seviyesini görmedi. Nisan ve Mayıs aylarındaki tüketici güveni endeks değeri bunun üstüne çıkar mı bilinmez. Ancak bu istatistiklere göre AK Parti için tehlike çanları çalıyor.
AK Parti hükümeti, oy oranını yükseltmek amacıyla, en düşük emekli aylığının 7500 TL’ye yükseltilmesi, ikramiyeler ve emeklilikte yaşa takılanlar dahil birçok düzenlemeye imza atsa da tüketici güven endeksi, hayat pahalılığının etkisiyle düşük seyretmeye devam ediyor.
Dolayısıyla yukarıdaki veriler dikkate alındığında geçmiş dönem hükümetlerinde olduğu gibi “seçimlerin en etkili argümanları geçim endeksini belirleyen tencere, tava…gerisi hava!”
