Melih Erol, “Boyun Fıtığı”

BOYUN FITIĞI

Boyun bölgemizde 7 adet boyun omurumuz mevcut olup boyun kaslarımızla birlikte tüm kafamızın yükünü taşımaktadır.Vucudumuzun en hareketli bölgesi boyun bölgemizdir.Fiziki travmalara acıktır.Boyun fıtıklarının %82 yakını C5-6(Beşinci ile altıncı boyun omuru arası) vede C6-7(Altıncı ile yedinci boyun omurları arası)arasında görülür.Daha az sıklıkta C5-6 nadirende kalan diğer mesafelerde görülür. Bu iki mesafede fıtıkların sık görülmesinin nedeni boynun en hareketli iki mesafesi olmasındandır.

Peki bende boyun fıtığı olabilirmi diyebilmemiz için ne gibi şikayetlerimizin olması gerekir.Bunlar boyun ağrısı sağ yada sol kol ağrısı kolda güçsüzlük parmaklarda ve kolda uyuşma şeklindedir.Bunları tek tek biraz açarsak ağrıyla başlıyalım.Boyun fıtıklarının ağrısı sadece ense kökünden kürek kemiklerinin arasına kadar vurabilen bir boyun ağrısı şeklinde olabildiği gibi boyundan omuza kola yayılan ağrı şeklindede olabilir.Ağrı ilerlemiş fıtıklarda çok şiddetli olur hasta doktoruna ağrıdan kolumu koyacak yer bulamıyorum diye ifade etmesi sıktır.İkinci önemli bulgu kolda güçkaybıdır(kısmi felç).Kabaca hasta ön kolunu kendine doğru çekemiyorsa fıtık C5-6 da ön kolunu muayne eden doktora doğru itemiyorsa C6-7 de boyun fıtığından şüphelenmek gerekir.Yine hastalar elleriyle birşeyi sıkmakta zorlanırlar.Bayan hastalar doktora iş yaparken bulaşık yıkarken vs elimden tabak bardak kayıyor tutamıyorum ifadeleriyle gelebilmektedir.Diğer bir şikayet his kusurudur.Kabaca hastanın elinde ilk üç parmağında uyuşma yoğunsa C5-6 mesafesinde yüzük parmağında vede serçe parmağında yoğunsa C6-7 mesafesinde boyun fıtığı vardır diyebiliriz.Uyuşma ileri dönem boyun fıtıklarında tüm ele vede ön kola yayılabilir.

İleri dönem boyun fıtıklarında fıtığın omuriliğe verdiği hasarın derecesine bağlı olarak vertigo (baş dönmesi)yürüme bozuklukları idrar büyük abdestini yapamama yada kaçırma vede boyun altında kol ve bacaklarda kısmi güçsüzlük (para parezi,quadriparezi)yada tam felç (Quadripleji) gelişebilir.

Ülkemiz gibi trafik kazalarının malesef çok olduğu ülkelerde boyna alınan darbelere bağlı(hiperflexion,hiper extansiyon vs ) omurilik yaralanmaları vede var olan boyun fıtıklarının ilerlemesi sık görülmektedir.Mutlaka arabaya bindiğimizde kemerimizi bağlamalı vede koltuğun üzerinde koltuk kafa yastığının olmasına dikkat etmeliyiz.Bu bizi ani frenlerde çarpma durumlarında boyun travmalarından koruyabilir.

Peki boyun fıtığından korunmak için neler yapmalıyız.Öncelikle kollara vede boynumuza aşırı yük bindirmemeliyiz.Uzun süreli sabit pozisyonda bilgisayar başında kalmamalı 20 dk da bir mola verip kalkıp dolaşmalıyız.Araba ile seyehat sırasında mutlaka emniyet kemeri takmalı oturduğumuz koltukta koltuk kafa yastığının olmasına dikkat etmeliyiz.Uykuda uzun süreli boynumuz kırık vaziyette yatmamalı yastığımızın mutlaka omuzla başımızın arasındaki boşluğu doldurmasına dikkat etmeliyiz.Boyun kaslarımızı güçlendirmek için mutlaka yüzmeliyiz.Yüzme sporu omuriliğin dostu olan tek spordur.

Boyun fıtıklarının teşhisinde en önemli yöntem Cervikal MRI (Boyun Emarı) dır.Yardımcı tanı yöntemleri EMG vede cervikal grafilerdir.Tedavide medikal tedavi (ilaç tedavisi),boyunluk,fizik tedavi,cerrahi tedavi fıtığın durumuna göre tercih edilen tedavi seçenekleridir.

Boyun fıtığı ameliyatlarındada yine bel fıtığı ameliyatlarında olduğu gibi en iyi vede yüz güldürücü yöntem mikrocerrahi tekniğidir.Ameliyat boynun ön kısmından yaklaşık 4-5 cm lik bir kesi yapılarak yapılmaktadır. Bel fıtıklarından farklı olarak fıtığı boşalttıktan sonra boyun omurları arasına cage denen küçük bir protez konmakta bunun içinede suni kemik konarak bu bölgeye kaynaması sağlanmaktadır. Bunun amacı boynun ilerde eğilmesini (kifoz) önlemek eski anatomik yapısına kavuşturmak vede bu bölgeden tekrar fıtık atmasını önlemektir.

Boyun fıtığındada mikrocerrahi tekniği ile çok yüzgüldürücü ameliyatlarlar yapılmakta hastalar kısa sürede eski sağlıklarına kavuşmaktadır.