Fındık fiyatı kaç lira olmalı

Fındık üreticilerinin gözü kulağı açıklanacak olan fındık taban fiyatına odaklandı. Her yıl olduğu gibi muhtemelen fiyatı yine Sayın Cumhurbaşkanı açıklayacak. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından belirlenen son 3 yıllık alımlara baktığımızda Euro/TL karşılığı olarak karşımıza şöyle orantısal sonuçlar çıkıyor.
“Tarih: 26 Temmuz 2019”
Euro: 6,35 TL
Açıklanan Giresun kalite Kabuklu Fındık fiyatı 17.00 TL
17:6,35 = 2,67 Euro.
“Tarih: 27 Temmuz 2020”
Euro: 8,10 TL.
Açıklanan Giresun kalite Kabuklu Fındık fiyatı 22,5 TL
22,50 : 8,10 = 2,77 Euro.
“Tarih: 12 Ağustos 2022”
Euro: 10,20 TL.
Giresun kalite kabuklu fındık için belirlenen fiyat 27 TL.
27 :10,20= 2,64 Euro.
***
Dikkat edilirse son 3 yıllık Giresun kalite fındığın ortalama fiyatı 2,70 Euro’ya denk geliyor.
Buna göre, önümüzdeki günler açıklanması beklenilen 2022 yılı mahsulü kabuklu fındık alım fiyatının kilosunun 2,70 Euro seviyelerinde olması gerekir.
Bu günün Euro kuru üzerinden çarparsak 18,40 × 2,70= 50 TL civarında bir fiyat oluşuyor.
Muhtemelen AKP hükümeti de bu hesabı yapıyordur. Hele ki önümüzde bir seçim olduğunu düşündüğümüzde bu fiyatın destekleme ile birlikte 55-60 TL seviyesine çıkma olasılığı da bulunuyor.
Türkiye’de çiftçi kayıt sistemine kayıtlı 560 bin dolayında fındık üreticisi bulunuyor.
Dünya fındık üretiminin yüzde 65’i ülkemizde gerçekleştirilmesine rağmen nedendir ki, dünya piyasasında Almanya ve İtalya daha çok etkili oluyor.
Bilindiği üzere Nutella, Ferrero Rocher ve Kinder çikolatalarını üreten Ferrero, halihazırda Türkiye’de en fazla fındık alımı yapan şirket. Dolayısıyla serbest piyasada fındık fiyatı bu şirketin istediği şekilde belirleniyor.
Ürettiğimiz fındığın yüzde 80’i ihraç ediliyor. Her yıl 2 milyar dolar civarındaki ihracat geliri ile tarımsal ürün ticaretimize önemli katkı sağlıyor. Dolayısıyla fındık üreticilerine verilecek olan bu fiyat çok değildir. Hatta az bile diyebiliriz!
***
Bu yıl itibariyle, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi birtakım spekülatif haberler yayılarak üreticinin elinden fındığın daha ucuza alma çabası olacaktır. O nedenle her defasında “sadece ihtiyacınız kadar olanı piyasaya sürün” şeklinde uyarılar yapıldığını görüyoruz.
Ancak üreticinin büyük çoğunluğu geçtiğimiz yıldan biriken borcunu fındıkla ödemek zorunda kaldığı için ve ayrıca aldığı parayı döviz, altın ve gayrimenkul yayınlarında değerlendirdiği için fındığı bir an evvel elinden çıkarmak istiyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda 2022 yılı fındık rekoltesi, bir önceki yıla göre yüzde 12 artış ile 765 bin 287 ton olarak tahmin edilmiş.
Oysa Doğu Karadeniz illerinde (Ordu, Giresun, Trabzon) tanıdığım dostlarımla konuştuğumda Nisan ayında don oluşması nedeniyle rekoltenin geçen yıla göre daha az olduğunu ileri sürdüler.
***
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın açıklaması bir tahmin tabi ki…
Asıl rekolte fındığın harmana indiği zamandır.
Hadi rekoltenin 700 bin ton civarında olduğunu varsayalım. Yine de TMO tarafından alınacak fındığın fiyatının 50 TL’den aşağı olmaması gerekiyor.
Çünkü, enflasyonun yüzde 70’lerde olduğu bir dönemde fındık fiyatının geçen yıla göre en az enflasyon oranını eklediğimizde ortaya yine 50 TL civarında bir fiyat çıkıyor.
Burada önemli olan TMO’nun üreticiden ne kadar fındık alacağıdır. Edinilen bilgilere göre TMO’nun elinde geçen yıldan kalan yaklaşık 100 ton fındık bulunuyor. Bu stok eritilmeden alacağı tonajda bir miktar kısıtlama gelebilir ama yine de fındığın fiyatını piyasa belirleyecektir.
“Yani ister Euro, ister enflasyon üzerinden hesap edilsin bütün göstergeler fındık taban alım fiyatını 50TL civarında gösteriyor.”