Köşe Yazıları

Bulimia nervoza tedavi yöntemleri

Bulimia hastası bireylerin, vakanın durumuna ve şiddetine göre birden fazla tedaviye ihtiyacı olabilir. Ancak bulimia tedavisi için psikoterapiyiuygun antidepresanlar ile birleştirmek en etkili yöntemlerden birisi olabilir.

Bulimia tedavi süreci genellikle bireyi, ailesini, doktorunu, bir akıl sağlığı uzmanını ve yeme bozukluklarının tedavisinde deneyimli bir diyetisyeni içeren bir ekip ile yaklaşımı gerektirir. Bütün bu ayrı öğeleri birbirleri ile uyumlu bir şekilde kontrol etmek için ayrıca bir vaka yöneticisine de ihtiyaç duyulabilir.

Bulimia nervoza nasıl tedavi edilir?

Psikoterapi

Aynı zamanda konuşma terapisi veya psikolojik danışmanlık olarak da bilinen psikoterapi, bireyin bulimiası ve onunla ilgili konuları bir akıl sağlığı uzmanıyla tartışmayı içerir. Bugüne kadar elde edilen kanıtlar, farklı psikoterapinin türlerinin bulimia semptomlarını iyileştirmede bireye farklı yönlerde yardımcı olduğunu göstermektedir.

Bilişsel davranışçı terapi bireyin beslenme alışkanlıklarını normalleştirmesinin yanı sıra sağlıksız ya da olumsuz inanç ve davranışlarını tanımlamasına ve bunları sağlıklı, olumlu olanlarla değiştirmesine yardımcı olmaktadır.

Aile temelli terapi tedavisi sürecinde ise ebeveynlerin, gençlerinin sağlıksız yeme davranışlarını durdurmanın yanı sıra gençlerin kendi beslenmesini kontrol altına almasına yardımcı olmaktadır. Bu terapi türü ailenin hem bulimianın ergenlerin gelişimi ve hem de ailesi üzerinde ortaya çıkardığı problemlerle başa çıkmasına yardımcı olmak için müdahale etmesine yardımcı olmaktadır.

Kişilerarası psikoterapi ise bireyin yakın ilişkilerindeki zorlukları ele alarak, hem karşılıklı iletişimi hem de  problem çözme becerilerini geliştirmeye yardımcı olmaktadır.

Bireyin ruh sağlığı uzmanına kendi vakasında hangi psikoterapi yönteminin daha faydalı olacağı konusunda danışması bulimianın en etkili bir şekilde tedavi edilebilmesi için etkili olacaktır.

İlaçlar

Psikoterapi ile birlikte ve doktor tavsiyesi doğrultusunda kullanıldığı zaman antidepresanlar birçok vakada bulimia semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir. Bulimiayı tedavi etmek için genellikle seçici serotonin geri alım inhibitörü türü ilaçlar yaygın olarak yine sadece doktor tavsiyesi ile ve vakanın şiddetine göre kullanılmaktadır.

Beslenme Eğitimi

Uzman bir diyetisyen, bireyin hem açlıktan kaçınabilmesi hem de çeşitli sağlıksız yiyeceklere karşı duyulan istek duygularını yönetirken iyi beslenmesi için sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmesine yardımcı olacak bir yemek planı tasarlayabilir. Hasta bir bireyin bulimianın üstesinden gelebilmesi için beslenme alışkanlıklarını belirli bir düzene oturması ve yiyecek alımını kısıtlamaması büyük önem taşımaktadır.

Hastaneye Yatma

Normal şartlar altında bulimia nervoza tedavisi genellikle hastane dışında gerçekleştirilebilir. Ancak bireyin gösterdiği belirtiler şiddetli ise ve buna bağlı olarak ciddi sağlık komplikasyonları ortaya çıktıysa, tedavinin bir hastanede gerçekleştirilmesi ihtiyacı doğabilir. Bununla birlikte bir takım yeme bozukluğu programları hastaneye sürekli yatarak tedavinin yerine hastaneye sadece günlük ziyaret ile tedavi sürecini önerebilir.

Bulimia nervoza hastası birçok birey uygun tedavi süreci sonucunda iyileşebilir, ancak bazı vakalarda semptomların tamamen ortadan kalkmadığını gözlemlemek mümkün olabilir. Bireyin yaşam koşullarına bağlı olarak, özellikle çok stresli dönemlerde tekrarlama aşırı beslenme ve besinleri çıkarma dönemleri gelip geçici bir şekilde nüksedebilir ve tekrar edebilir.

Eğer bir birey kendisini tekrar doldurma ve çıkarma döngüsünde bulursa, bireye daha önce yardımcı olan doktor, diyetisyen veya akıl sağlığı uzmanıyla yapılan görüşmeler, bireyin yeme bozukluğu tekrar bütünüyle kontrolden çıkmadan önce krizi atlatmasına yardımcı olabilir.

Bulimia nervoza ile başa çıkmanın olumlu yollarını öğrenmek, bireyin sağlıklı ilişkiler kurmasına, hem bu durumdan hem de hayatındaki diğer öğelerden kaynaklanan stresi yönetmesine, beslenme bozukluğunun nüksetmesini önlemeye yardımcı olabilir. Bu sebeple geçmişte bir yeme bozukluğu olan bireylerin belirtilerinin geri döndüğünü fark etmesi durumunda, derhal kendilerine yardımcı olan tıbbi ekipten tekrar yardım istemesi tavsiye edilmektedir.

Bulimia nervoza için yaşam tarzı değişiklikleri ve evde bakım

Bulimia hastası bireylerin aldıkları profesyonel tedaviye ek olarak atabileceği birkaç kişisel bakım adımı mevcuttur. Bunlar arasında en önemlisi tedavi planına sadık kalmaktır. Terapi seanslarını atlamadan ve rahatsızlık verse bile yemek planlarından kaçınmadan tedavi planını sürdürmek en etkili yöntem olacaktır.

Bireyin kendisine iyi davranması gereklidir. Bu sebeple sürekli tartılmaktan ya da ayna karşısında kontrollerden kaçınmak gereklidir. Bunlar hemen her vakada bireyin sağlıksız alışkanlıklarını sürdürme yönündeki çabalarını beslemekten başka bir şey yapamaz.

Bulimia hakkında bilgi edinmek bireye yardımcı olacaktır. Bireyin durumuyla ilgili alacağı her eğitim ve edineceği her bilgi kendisini güçlendirebilir ve tedavi planına bağlı kalması için motive edebilir.

Öğünlerin düzenli olarak belirli saatlerde alınması, hastalığın yönetilmesi için etkili bir adımdır. Aynı şekilde doğru beslenmeyi sürdürmek önemlidir. İyi beslenmeyen veya sık sık yediklerini çıkaran bireylerin vücudunun ihtiyaç duyduğu tüm besinleri almaması muhtemeldir. Bireyin öncelikle doktoruyla ve diyetisyeni ile kendi vakasına uygun vitamin ve mineral takviyeleri hakkında konuşması faydalı bir adım olabilir. Bununla birlikte birçok vakada tipik olarak ihtiyaç duyulan vitamin ve minerallerin büyük bir kısmının yiyeceklerden doğal olarak alınması önerilir.

Bireyin çevresi ile iletişim içinde olması faydalıdır. Birey kendisini, kendisine olumlu yaklaşan, sevgi ve ilgi gösteren aile üyeleri ile sağlıklı olduğunu görmek isteyen arkadaşlarından ayırmamalıdır. Birçok vakada bu kişiler bireyin iyiliğini kalben istemektedir. Besleyici, şefkatli ilişkiler aynı zamanda sağlıklıdır.

Egzersiz yaparken dikkatli olmak gereklidir. Özellikle aşırı beslenmeden sonra gelen fazladan kalorileri yakmak için aşırı egzersiz yapma durumunda bireyin doktor ile esasında ne tür fiziksel aktivitelerin kendisi için uygun olduğu hakkında bilgi edinmek üzere konuşması gereklidir.

Alternatif Tıp

Özellikle iştahı bastırmak veya kilo kaybına yardımcı olmak için tasarlanmış olan diyet takviyeleri ve bitkisel ürünler asla doktor tavsiyesi olmadan kullanılmamalıdır. Bunun bir sebebi, bu tür ürünlerin yeme bozukluğu olan bireyler tarafından kendilerine zarar verecek şekilde kötüye kullanılabilir. Bir ikinci sebebi ise, kilo kaybı takviyelerinin veya bitkisel ürünlerin diğer ilaçlarla tehlikeli bir şekilde etkileşime girerek insan sağlığını tehlikeye atacak şekilde ciddi yan etkilere yol açmasıdır. Doğal olanın her zaman güvenli demek olmadığı unutulmamalıdır.

Bulimia nervoza ile başa çıkma ve destek

Medya, kültür, antrenörleri, aileleri, arkadaşları, meslektaşları veya akranları tarafından birbiri ile zıt mesajlarla maruz bırakılan bireylerin bulimia ile başa çıkması zor olabilir. Özellikle de zayıf olmanın bir başarı işareti olduğuna dair mesajların sürekli yayıldığı bir çağda ölümcül sonuçları olabilecek bir hastalıkla başa çıkabilmek için öncelikle bireyin kendi vücudu için sağlıklı kilonun ne olduğunu hatırlaması gereklidir.

Aşırı yeme dürtüsünü tetiklememesi için diyet yapmaktan ya da öğün atlamaktan kaçınmak önemlidir. Özellikle yeme bozukluklarını savunan veya yücelten, tıptan ve bilimden uzak ağ sayfalarını ziyaret etmekten kaçınmak gereklidir.

Birey, bulimiasına katkıda bulunabilecek düşünceleri veya davranışları tetikleyen durumları belirlemeli ve onlarla başa çıkmak için bir plan geliştirmelidir. Aynı şekilde günlük hayatta karşısına çıkabilecek aksiliklerin sebep olacağı buhran ve duygusal sıkıntılarla başa çıkmak için bir plan hazırlamalıdır.

Kendi öz saygısını artırmasına yardımcı olacak olumlu rol modelleri aramalıdır. Öz saygıyı daha da artırmak için birey kendisine affedici yaklaşmalı, olumlu taraflarına odaklanarak ve kendisine cesaret vererek hareket etmelidir.

Aşırı beslenme ve çıkarma ile ilgili düşüncelerden uzaklaşmaya yardımcı olabilecek zevkli aktiviteler ve hobiler bulmak bireye yardımcı olacaktır.

Bulimia nervoza hastalığından muzdarip bir birey, hem kendisinin hem de ailesinin bu durumla başa çıkma konusunda cesaret, umut ve tavsiye alması için destek gruplarından faydalanması yararlı olabilir. Bu grupların diğer üyeleri de benzeri deneyimlere sahip oldukları için hem bireyin hem de ailenin neler yaşadığını gerçekten anlayabilir. Vaka ile ilgilenen uzman doktor bireye, bölgedeki bir grubu tavsiye edebilir.

Bulimiası olan bir bireyin ebeveyni, çocuğun yeme bozukluğu nedeniyle kendisini suçlayabilir. Ancak yeme bozukluklarının birçok nedeni vardır. Ebeveynlik tarzı ise genellikle bu nedenlerden birisi olarak kabul edilmez. Bu aşamada ebeveynin çocuğuna nasıl yardımcı olabileceğine odaklanması en etkili sonuçları sağlayabilir. Bunun için çocuğu dinlemek ve yardım etmek için neler yapılabileceğini ona sormak, aynı zamanda duygularını ifade etmesine izin vermek çok yardımcı olacaktır.

Ebeveyn endişelerini çocukla paylaşabilir, ama bunu çocuğu suçlamadan yapmak gereklidir. Her şekilde bulimia nervoza, diğer bozukluklar gibi ciddi bir tıbbi durumdur ve her zaman için profesyonel tıp uzmanlarından yardım ve destek almak, birey için en sağlıklı sonuçları verecektir.