Uygulama verimde etkili
Ziraat Yüksek Mühendisi Serap Vildan Aksoy, fındık bahçelerinde ekim ayının dördüncü haftasında yapılması gereken bakım çalışmaları ve dikkat edilmesi gereken konular hakkında üreticilere rehber niteliğinde önemli açıklamalarda bulundu. Fındıkta sağlıklı ve verimli bir üretim dönemi için bakım, budama ve hastalıklarla mücadele konularında ayrıntılı bilgiler veren Aksoy, doğru uygulamaların verim üzerinde doğrudan etkisi olduğunu ifade etti.
Yanlış budama verimi düşürebilir
Aksoy, öncelikle fındık bahçelerinde doğru budama zamanının sonbahar ayları olduğunu belirterek, budamanın, bitki büyüme sürecinin sona erdiği ve yaprakların büyük ölçüde döküldüğü dönemde yapılması gerektiğini ifade etti. Ancak bazı üreticilerin, hasat sonrası dönemde, yapraklı dönemde budama yapmayı tercih ettiğini ve bunun bitki sağlığı üzerinde olumsuz etkilere yol açabileceğini aktardı. Bu dönemde yapılan budamanın fındık veriminde düşüşe sebep olabileceğine işaret eden Aksoy, budamanın hem doğru zamanda hem de uygun aletlerle yapılmasının önemini belirtti. Budama işlemlerinde kullanılan aletlerin de büyük önem taşıdığını belirten Aksoy, fındık dallarının budanmasında budama makası, testere ve kesim motoru gibi aletlerin kullanılması gerektiğini ifade etti. Özellikle balta gibi aletlerin kullanılması halinde dallar üzerinde düzensiz kesimlerin oluştuğunu, bu nedenle kesim bölgelerinde çatlamalar ve yarılmalar meydana geldiğini aktaran Aksoy, “Baltayla kesilen dallar büyük zarar görmekte, bu yüzden baltayla yalnızca toprak seviyesinden kesim yapılmalı, budama için uygun aletler kullanılmalıdır” diye ekledi. Ayrıca, kullanılan budama aletlerinin hastalıkların bir bitkiden diğerine taşınmaması için dezenfekte edilmesi gerektiğini belirten Aksoy, aletlerin suya birkaç damla çamaşır suyu eklenerek temizlenebileceğini söyledi.
Dört temel budama
Aksoy, fındık üretiminde dört temel budama çeşidinin olduğuna değindi. Fidan dikim sırasında yapılan kesimlerle başlayan dikim budaması, fındık bitkisinin ikinci yılından itibaren yapılan şekil budaması, ve verim çağı boyunca yapılan dal budamasının dalların sağlıklı gelişimini sağlamak için düzenli olarak yapılması gerektiğini ifade etti. Verimden düşmüş dalların dipten kesilmesi, kurumuş, hastalanmış veya gelişimi zayıf dalların temizlenmesinin fındık bitkisi için uzun vadede olumlu etkileri olduğunu belirtti. Fındık bahçelerinin düzenlenmesi konusunda önemli bilgiler veren Aksoy, meyilli arazilerde her dönümde 50, düz arazilerde ise 40 ocak bulunmasının ideal olduğunu, ocakların arasında ise 4 ila 7 metre mesafe bırakılması gerektiğini ifade etti. Bu sayının üzerinde ocak bulunması durumunda fazla ocakların sökülmesini öneren Aksoy, “Yeni dikim yapılacaksa fazla ocak dikilmemeli, düzenli ve sağlıklı bir bahçe yapısı oluşturulmalıdır,” dedi. Ocakların ortasının açık tutulmasının güneş ışığını iç dallara ulaştırarak sağlıklı gelişimi desteklediğini belirtti. Aksoy, “Güneş ışığı alan dallarda yıllık sürgünler daha uzun ve sağlıklı olur,” ifadelerini kullandı.
Toprak analizi kritik
Toprak analizinin de fındık üretimi için önemli bir yere sahip olduğunu belirten Aksoy, bilinçli gübreleme yapılmasının bitki verimi ve kalitesini artıracağını ifade etti. Bitki besin elementlerinin doğru miktarlarda ve uygun yöntemlerle verilmesi için toprak analizinin mutlaka yapılması gerektiğini belirtti. Hastalıklara karşı mücadele yöntemleri hakkında da bilgiler veren Aksoy, fındık bakteriyel yanıklığı hastalığına karşı üç dönemde yüzde 1’lik Bordo bulamacı ile koruyucu ilaçlama yapılabileceğini söyledi. Ayrıca, Mayıs böceği zararlısına karşı kimyasal mücadele yapılmasının faydalı olacağını belirten Aksoy, bu zararlıyla mücadelede yüzeysel uygulamalardan çok, bitkinin kök bölgesine ulaşacak şekilde ilaçlı su uygulanmasının etkili olacağını ifade etti. Fındık üreticilerine sağlıklı ve verimli bir sezon geçirmeleri için önerilerde bulunan Aksoy, doğru bakım ve zamanında müdahalelerle fındık bahçelerinin hem verimli hem de hastalıklara dayanıklı bir yapıya kavuşturulabileceğini ifade etti.
