Pitozis (Göz kapağı düşüklüğü)

Göz kapağı normalde göz bebeğini  (kornea) 2 mm örter, göz kapağını 2 mm’den fazla örtmesine göz kapağı düşüklüğü ( pitozis) denir.

Pitozis doğuştan olabileceği gibi sonradan da oluşabilir, doğumdan itibaren görülen pitozis, göz kapağını açması gereken kasın yetersiz gelişimine bağlıdır, tek taraflı veya iki taraflı görülebilir, bu durumda göz kapağı düşüklüğünün görmeye engel olup olmaması önemlidir, çünkü çocuklarda görme gelişimi doğumdan sonra devam eder, göz kapağının düşük olması görmeyi engelleyecek durumda ise göz tembelliğine neden olur.

Bu çocuklarda ameliyat yapılması gerekir, şayet pitozis derecesi görmesine engel değil ise okula başlamadan önce  ameliyat ile tedavisinin yapılması gerekir, bu çocukların üçte birinde göz kapak düşüklüğü ile beraber  gözlük ihtiyacı olabilir, gözlük ihtiyacı giderilmediği taktirde  göz tembelliği olabilir.

Pitozis şayet görme aksını kapatıyor ise özel silikon materyaller kullanılarak frontal askı olarak belirtilen ameliyat yöntemi uygulanır, daha büyük  çocuklarda ve erişkinlerde  ise ameliyat kas fonksiyonuna göre uygulanır.

Kas fonksiyonu iyi olan hastaların kaslarına müdahale edilerek  kasları güçlendirici cerrahi planlanır, kas fonksiyonu zayıf olan erişkin hastalarda silikon askılar ile yada bacaktan alınan kas kılıfı lifleri kullanılarak frontal askı işlemi uygulanabilir.

Erişkinlerde göz kapağı düşüklüğü; sinir felçlerine, travmaya, kas hastalıklarına (miyastenya gravis gibi.), yaşa bağlı göz kapağını açan kasta oluşan değişimlere bağlı olabilir, bu durumlarda tedavi nedene yönelik yapılmalıdır, sinir felçlerine ve travmaya bağlı kapak düşüklüğü olan hastalarda en az 3-6 ay kadar beklenmesi gerekmektedir.

Kas hastalıklarına bağlı kapak düşüklüğü olan hastalarda hastalığa yönelik tedavi verilmesi kapak düşüklüğünü düzeltebilir, yaşa bağlı meydana gelen değişiklerde göz kapağını kaldıran kasa yönelik güçlendirici ameliyatlarla düzelme sağlanabilir.

PİTOZİS (GÖZ KAPAĞI DÜŞÜKLÜĞÜ) BELİRTİLERİ NELERDİR?

Pitozisin belirtisi göz kapağının düşük olmasıdır. Normalde korneayı yaklaşık 1 ml kadar örten göz kapağı daha fazla örtmektedir.

Özellikle çocuk hastalarda görme aksanını kapattığı zaman göz tembelliği de olabilir. En önemli özelliği budur. Bu yüzden çocuklarda çok dikkat edilmelidir.

Kişi göz kapağını hareket ettirdiği zaman aşağı ya da yukarı baktığı zaman özellikle yukarı baktığında göz kapağı yukarı doğru kalkmamaktadır ve görme aksanını kapatmaktadır. Pitozisin en önemli belirtisi budur.

PİTOZİS (GÖZ KAPAĞI DÜŞÜKLÜĞÜ) AMELİYATI

Göz kapağı düşüklüğü ameliyatı da göz kapağını kaldıran kasların gücüne göre bir değerlendirme yapılmaktadır. Eğer kasın gücü normalden zayıf ise ona göre cerrahi planlanmaktadır.

Kas gücünü belirlerken belirli değerlerimiz vardır. Bu değerler arasında kasın gücüne göre karar verilmektedir.

Mesela 0 ila 4 ml arasında 4-8 ml 8-12 ml ve 12 ml üstündeyse göz kapağını kaldıran kas buna göre ameliyat planlaması ve sınıflandırılması yapılmaktadır.

Kas gücü zayıf olanlarda yani 4ml veya altında olan bireylerde kas gücüne yapılan bir cerrahinin başarısı çok zayıftır. Bu yüzden bu tür hastalarda göz kapağını kaldıran kasa müdahale etmek doğru değildir.

Kası kaldırmak için eksternal bir materyal veya otöjen vücuttan alınan materyallerin kullanılması daha uygundur. Eksternal materyaller olarak dışarıdan silikon materyaller kullanılarak göz kapağı düşüklüğü kaldırılabilir.

Ama otöjen materyaller olarak daha çok bacaktan alınan fascialata tendonu kullanılarak göz kapağı estetiği yapılabilmektedir. Bunun dışında eğer kas fonksiyonu 4 ml üzerindeyse kasa yapılacak müdahaleler uygun olacaktır.

Bunlara rabils levator prosedürleri adı veriyoruz. Kası güçlendirici prosedürlerdir. Ameliyatın başarısını etkileyen faktörde bu kasın gücüdür.

PİTOZİS (GÖZ KAPAĞI DÜŞÜKLÜĞÜ) KİMLERDE GÖRÜLÜR?

Pitozis çocuklarda yeni doğan döneminde konjenital olarak görülebilir. Erişkinlerde pitozis olabilir. Erişkinlerde olan durum kontak lens kullananlarda olabilir.

Yaş ilerledikçe yaşın ilerlemesine bağlı olarak pitozis karşımıza çıkabilmektedir. Bunun dışında kas hastalıklarıyla beraber pitozis görülebilir.

PİTOZİS (GÖZ KAPAĞI DÜŞÜKLÜĞÜ) RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?

Pitozisin oluşumuna neden olacak en önemli risk faktörlerden biri ise kontakt lens kullanımıdır. Kontak lens kullanımı zaman içerisinde göz kapağını kaldıran kasa zarar verip pitozise neden olabilmektedir.

Yine göz kapağını çok aşırı ovalamalarda zaman içerisinde göz kapağını kaldıran kasın ana yapışık olduğu yerden ayrılmasına neden olabilmektedir.

Enfeksiyonlar, geçirilen konjonktival inflamasyonlar sonrası göz kapağı düşüklüğü görülebilmektedir. Bu şekilde pitozis risk faktörleri olabilir.

TEK TARAFLI PİTOZİS (GÖZ KAPAĞI DÜŞÜKLÜĞÜ) NEDEN OLUR?

Göz kapağı düşüklüğü, tek taraflı veya çift taraflı olabilir. Tek taraflı olması veya çift taraflı olması diye bir durum söz konusu değildir. Bu tamamen oluşan hastalığın ya da patolojinin durumuna göre değişir.

Doğuştan da olsa sonradan da olsa tek taraflı veya çift taraflı olabilir. Ama kas hastalıklarında genellikle gördüğümüz tablo iki taraflı pitozis şeklindedir.

Diğer hastalık grubunda tek taraflı pitozis veya iki taraflı pitozis görebiliyoruz. Bunun için herhangi bir neden söz konusu değildir.