Köşe Yazıları

Trombosit nedir? -2-

 

Trombosit yüksekliği ne anlama gelir?

Trombositoz durumunda, trombositopeni durumundaki mekanizmaların tam tersi mevcuttur. Kan hücrelerinin düzenlenmesinden sorumlu hormon ve kimyasal maddelerin artması durumunda veya bazı kemik iliği tümörlerinin varlığında trombosit üretimi artış gösterir.

Trombositlerin temel olarak parçalanma noktası olarak bilinen dalağın alınması, trombositlerin ömrünün uzamasına sebep olur ve kandaki oranı fazla seyreder.

Kanın sıvı oranı azaldığı takdirde, tam kan sayımında trombosit oranı yüksek seyredebilir.

 

 

Trombosit yüksekliğinin sebepleri

  • Fizyolojik olarak fazla üretim olma durumu mümkündür.
  • Demir eksikliğine bağlı olarak, dolaylı olarak trombosit artışı gözlenebilir.
  • Dalağı alınan bireylerde trombosit yıkım hızı yavaşlayacağı için trombosit oranı artar.
  • Hemoliz yaşanırken trombosit sayısında artış gözlenir.
  • Bağırsak iltihabı hastalıkları, romatizma iltihabi gibi hastalıklarda trombosit sayısında yükseklik saptanabilir.
  • Bazı kemik iliği kanser çeşitlerinde trombosit oranında ciddi artış söz konusudur.
Trombosit yüksekliği belirtileri

Trombosit artışına kan testleri sırasında tesadüfen denk gelinir, çünkü herhangi bir şikayete rastlanılmaz. Ama çok ciddi bir artış söz konusu ise; baş ağrısı ve baş dönmesi şikayetigöğüs ağrısı, görme sıkıntısı, bitkinlik, el ve ayaklarda meydana gelen şişlik ve uyuşma sıkıntısı, kaşıntı, dalak şişliğivücutta meydana gelen kolay kanama ve morarma hali gibi semptomlara maruz kalınabilir. Belirtiler, pıhtının meydana geldiği yere bağlıdır.

Trombosit yüksekliği ve düşüklüğünde ne yapılır?

Trombosit miktarındaki artış ve azalışın tedavi edilebilmesi için öncelikle altta yatan hastalığın teşhis edilmesi gereklidir. Tedavi planlaması, trombosit miktarı ve teşhis edilen hastalığa göre farklılık gösterir.

Hafif seyreden bir trombosit düşüklüğü durumunda, hekiminiz bir tedavi yöntemine başvurulması yerine takip yapılmasını önerebilir. Altta yatan durumun teşhisi ve tedavisi bu esnada büyük önem kazanır.

Şiddetli bir kan pulcuğu düşüklüğü durumunda, yaralanmaya neden olacak aktivitelerden kaçınılması, egzersiz ve spor yapılmaması, yumuşak uçlu diş fırçası seçiminin yapılması, alkol tüketiminden vazgeçilmesi gibi yaşam şeklinde meydana gelecek farklılıklar silsilesi önerilir. Bunun devamında bazı ilaçlar kullanılması ve dalağın operasyonla alınması gibi yöntemler gündeme gelebilir.

Trombosit yüksekliği durumunda ise şikayetin varlığı ve altta yatan rahatsızlığın teşhisi mühimdir. Genellikle tedavisiz takip yoluna gidilmek tercih edilse de, ciddi vakalarda ilaç tedavisi ve kandaki trombositlerin alınması (tromboferez) gibi tedavi metotlarına başvurulabilir.

Bütün bu bilgilerin ışığında, tam kan sayımı testi sonucunda trombosit değerlerinizde meydana gelen değişiklikleri, hekimlerin değerlendirmesi büyük önem arz etmektedir.

Kandaki trombosit miktarını düşüren besin maddeleri arasında; omega-3 yağ asitleri, sarımsak, kimyon, karanfil, zerdeçal gösterilebilir.

Trombosit Bağışı 

18 ila 60 yaş aralığında, en az 50 kg ağırlığında bulunan ve trombosit sayısı 150.000 hücre/ml olan kişiler trombosit bağışı yapabilir. Bağış süresi yaklaşık olarak 1, 5 saattir ve bağışçı için herhangi bir yan etkisi mevcut değildir.

Verici ve alıcının kan gruplarının aynı olması öncelikli olarak tercih edilse de farklı kan grubuna sahip olan bireylerde bağış yapabilir. Trombosit vericisinin, işlemden 48 saat öncesinde ilaç kullanımını kesmesi gerekir.