Köşe Yazıları

Teknolojiye bir bakış açısı

 

Günümüz teknolojik donatıların futbola etkisi, bizim gibi eski kafalılar (!) tarafından eleştiriliyor ve sürekli aleyhinde yazılar yazıyoruz haliyle. Bu gün biraz eleştiri, birazda teknolojik araçların hakkını verelim.

Peki, bu teknolojik donatılar nelerdir bir hatırlayalım. Bilgisayar, telefon, tablet, playStation gibi…)

Bunların yetişkinler üzerindeki olumlu etkileri yadsınamaz ama bu teknolojik araçlar, görsel ve işitsel uyaran zenginlikleriyle çocukların hayatından büyük bir zaman almakta ve bağımlı yapmaktadır.

Peki, değerli okuyucular bu bağımlılıklar nedir diye soracak olursanız, özetle bahsedeyim biraz.

Çocuklar bilgisayar oyunu oynarken sürekli bir ödül, sayı gibi kazanılması ile beyinde dopamin salgılanıyor. Bu dopamin bir çeşit mutluluk ve haz yaşatıyor çocuklarımıza. Bu aldıkları hazdan dolayı bir tür alışkanlık yaptığından, dopamin hormonu kısa bir süre içerisinde alıştığı ödülden etkilenmez hale geliyor ve direnç oluşuyor.

Yapılan birçok araştırma ise, oyun bağımlılığının anksiyete, depresyon, obezite, uyku bozuklukları ve stresle de bağlantılı olabileceğini gösteriyor.

Olumlu bakıldığında, yapılan araştırmalardan elde edilen sonuçlara göre bilgisayar oyunu oynamanın beynin yapısını, sinirler arasındaki bağlantıları, davranışını ve fonksiyonlarını değiştirdiği tespit edilmiştir.

Bilgisayar oyunu oynayanlarda seçici ilginin geliştiği ve odaklanma süresinin artması gibi olumlu gelişmeler görülmüş, İngiltere’de de yapılan bir araştırma sonucunda, bilgisayar oyunlarının, “ödev kadar gerekli” olduğu ortaya çıkmıştır.

Bu raporda 07 – 16 yaş arasındaki 700 çocuk üzerinde yapılan araştırmaya göre, bilgisayar oyunları çocukların mantıklı düşünme ve stratejik plan yapma yeteneklerini geliştiriyor, hayatı öğrenmelerini sağlıyor denilmiş.

İlk bakışta akademik alanda bilgisayar oyunları çocuğun akademik gelişimine fayda sağlıyor gibi görünüyor.

İşin sportif kısmına baktığımızda alanımız olan futbol ve futbolcu gelişimi tarafından incelediğimizde akademik alandaki kadar bilgisayar oyunlarının oyuncuya fayda sağladığını söyleyemeyiz.

Neden?

İnsanın insan olma ayarlarında en temel olan hareket etme becerisinin tüm vücut uzuvlarını ve sistemlerini zenginleştirerek kullanmak insanın yaşamsal fonksiyonlarındandır da o yüzden.

Şunu hemen belirteyim, futbol görünen ve görünmeyen performans ölçme dahilinde içsel ve dışsal duyu ve duygu uyaranları ile bilhassa görsel uyaranlara gösterilen tepkiler ile oynanan bir oyundur.

Görünmeyen performans belirteçlerinden olan bilişsel kapasite, zeka, psikolojik bileşenler futbol oyununun ihtiyacına ve gereksinimine uygun görünen hareketsel performans belirteçleriyle örtüşmediğinde bir anlam ifade etmez ortaya da performans çıkmaz.

Çocuk futbolunda aşırı teknolojik donatılar oyuncunun hareketsel beceri gelişimini engelleyeceğinden çocuk oyuncunun çok sınırlı bir şekilde bilgisayar oyunlarından faydalanması yapabileceğimiz en güzel tavsiyedir genç meslektaşlarımıza.

Çocuk oyuncu interneti de akademik ve sportif işleyişine uygun planlı kullanmalı, hayatının merkezinde hareket etmeyi almalıdır.

Bilgisayar oyunları ve internete yoğunluk beyni kısıtlı geliştirir iken, hareket zenginliği ve çeşitliliği beyinde nöronlar arası daha çok sinaptik bağlantı oluşturacağından beyni çok daha geliştirir.

Aynı zamanda; oyun oynamak ve hareket etmek, çocuk ve genç oyuncuları sportif, sosyal, psikolojik, kültürel ve iletişim anlamında geliştirerek hem sportif başarı sağlanmasında, hem de hayatta yaşamsal başarı sağlanmasında öncelik sağlayacaktır.

Üzerinde enine boyuna düşünülmesi gereken çok önemli bir konu.

Hep söylüyorum ve yazıyorum, altyapı olmadan üst yapı olmaz diye. Özellikle altyapılar da, teknolojiyi iyi amaçlı ve yeterince kullanırsak ve bağımlısı olmaz isek bence de çok faydalı ama yukarıda bahsettiğim bağımlılık oluşturacak ögeleri göz ardı etmemek kaydı ile.

Kalın sağlıcakla selam ve dua ile…