Hedefler şaştı
Bilindiği üzere geçtiğimiz yıl 2022-2024 dönemini kapsayacak Orta Vadeli Program (OVP) Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanmış ve 5 Eylül 2021 tarihli resmi gazetede yayımlanmıştı.
Buna göre, büyüme için 2021 gerçekleşme tahmini yüzde 9 olurken, ekonominin 2022’de yüzde 5, 2023 ve 2024 yıllarında ise yüzde 5,5 büyüyeceği öngörülmüştü. Büyüme verileri henüz gelmedi ama yüzde 9 seviyesini geçeceğine kesin gözle bakılıyor.
İhracatın, 2021 sonunda 211 milyar dolar seviyesinde gerçekleşeceği tahmin edilirken, 2022’de 230,9 milyar dolar, 2023’te 242 milyar dolar, program sonunda 255 milyar dolar olması hedeflendi.
İthalatın ise, 2021 sonunda 258 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi, 2022’de 282,7 milyar dolar, 2023’te 294 milyar dolar, 2024’te de 309 milyar dolar olması öngörüldü.
***
Açıklanan verilere bakıldığında;
“2021yılı ihracat hedefi 225 milyar 368 milyon dolar gerçekleşerek tahminleri aştı. Muhtemelen 2022 yılında da tahminlerin üzerinde gerçekleşecek. Bu elbette olumlu bir gelişme.”
“2021 ithalatı ise, 271 milyar 300 milyon seviyesinde gerçekleşerek tahminleri aşmış oldu. Bu da olumsuz gelişme.”
Tüketici enflasyon beklentisi
2021 sonu için yüzde 16,2,
2022 sonu için yüzde 8 olurken,
Dolar/TL beklentisi 2021 yılı ortalaması 8,30 TL
2022 ortalaması 9,27 TL oldu.
Bu verilere baktığımızda, “2021 sonu gerçekleşen Tüketici Enflasyonu yüzde 36,08 olurken, Dolar yılı 13,30 seviyesinden kapattı. Bu tahminde de çok büyük yanılma oldu.”
“OVP’ye göre; kişi başına düşen dolar cinsi gelir:”
2021’de 9 bin 489 dolar, 2022’de 9 bin 947 dolar, 2023’de 10 bin 703 dolar ve 2024’te de 11 bin 465 dolar olması hedefi programda yer aldı.
“Oysa kişi başına düşen milli gelir 2021 yılı bitimine göre 7 bin dolar seviyesinde gerçekleşerek hedefin altında kaldı.”
***
Hatırlanırsa; 8 Ekim 2015 tarihinde Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Tokyo’daki Türkiye-Japonya İş Forumu’nda gerçekleştirdiği konuşmasında, “Cumhuriyetimizin 100.yılı 2023’te kişi başına 25 bin dolar, toplamda 2 trilyon dolar gelire sahip 500 milyar dolar ihracat yapan dünyanın sayılı deniz ve hava limanlarına sahip, 3 nükleer santral inşa etmiş bir ülke haline getirmeyi hedefliyoruz” demişti. Henüz 2023 yılına gelmedik ama Sayın Cumhurbaşkanı OVP’de bunu 11 bin doların hemen altında revize etti.
Bu arada 2022 dolar tahmininin 9,27 TL olduğu bir dönemde enflasyonun yüzde 8 olması çok absürt değil mi? Kaldı ki, vatandaşlar ve ticari faaliyette bulunan çeşitli meslek grubu sanayiciler bu beklentilere göre proje alım satım sözleşmesi yapıyor.
Tabi bunlar sadece tahmin… Ya tutarsa!
Elbette hedefsiz başarı olmaz. Ancak bu hedeflerin gerçekçi olması o hedefe daha sağlam ulaşılması ve güvenilirlik açısından büyük önem taşıyor.
Bakınız, geçtiğimiz günlerde dünyaca ünlü iki banka “Goldman Sachs’dan ve JP Morgan” da Türkiye’nin 2022 tüketici enflasyonunu yüzde 50-60 aralığında bekliyor. OVP’de bu yüzde 8 olarak yer almış. Arada dağlar kadar fark var. Ve ben de bu tahminlerin çok uzak olduğuna inanıyorum.
***
“Gelin konuyu birde fıkrayla anlatalım:”
Temel ile Dursun konuşuyorlardı…
Temel Dursun’a sorar:
– Savaş çıkarsa yandık galiba.
Dursun düşündü:
– İki olasılık var, dedi. Ya çıkar ya çıkmaz. Çıkmazsa mesele yok, çıkarsa iki olasılık var:
Ya çürüğe çıkarız ya askere alınırız. Çürüğe çıkarsak mesele yok, askere alınırsak iki olasılık var: Ya geri cephe ya ileri cephe. Geri cephede kalırsak mesele yok, ileri cepheye gidersek iki olasılık var: Savaşı ya kazanırız ya kaybederiz. Kazanırsak mesele yok, kaybedersek iki olasılık var: Ya esir düşeriz ya ölürüz. Esir düşersek mesele yok, ölürsek iki olasılık var: Ya gömerler ya kağıt fabrikasına yollarlar. Gömerlerse mesele yok, kağıt fabrikasına yollarlarsa iki olasılık var: Ya gazete kağıdı ya tuvalet kağıdı. Gazete kağıdı olursak mesele yok, tuvalet kağıdı olursaaak… İşte o zaman p*ki yedik!
