Köşe Yazıları

Güneş yanığı nasıl önlenir?

 

 

Serin, bulutlu veya puslu günlerde bile meydana gelebilen güneş yanıklarını önlemek için çeşitli yöntemler mevcuttur. Etrafta su, kar ve kum gibi açık renkli ya da benzeri yansıtıcı yüzeylerin yaygın olduğu yerlerde güneş yanığına karşı özellikle dikkatli olmak gereklidir.

Sabah 10.00 ile akşam 16.00 arasında güneşe uzun süreli maruz kalmaktan kaçınmak önemlidir. Güneş ışınları bu saatlerde en kuvvetli etkiyi gösterirler, Bu nedenle açık havada gerçekleştirilecek etkinlikleri diğer zamanlarda planlamak faydalı olabilir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda doğrudan güneş altında geçirilen zaman sınırlanmalı, mümkünse gölgelik bir yerde durulmalıdır.

Önceden bronzlaşmak güneş yanığı riskini azaltmaz, bu yüzden yapay olarak bronzlaşmak  için güneş lambaları ya da güneş yataklarından kaçınmak önemlidir.

Dışarıdayken kollarını ve bacaklarını da koruyabilecek kadar geniş kenarlı bir şapka ile kendisini örten kıyafet kullanmak güneşin zararlı ışınlarına karşı faydalı olacaktır. Koyu renklerde kıyafetler ve sıkı dokunmuş kumaşlar daha fazla koruma sağlar. Kumaş etiketlerinde bir kumaşın güneş ışığını ne kadar iyi engellediğini gösteren ultraviyole koruma faktörü, yani UPF değerinin olup olmadığını kontrol ederek, yüksek UPF değerine sahip kıyafetleri tercih etmek daha sağlıklı olacaktır.

Güneşe çıkılacağı zaman güneş kremi, sık sık ve bol bol kullanılmalıdır. Hem ultraviyole A, yani UVA, hem de ultraviyole B, yani UVB, ışınlarına karşı 30 veya daha fazla koruma değerli, aynı zamanda geniş spektrum korumalı ve suya dayanıklı güneş kremi ile dudak balsamı uygulanması en etkili sonuçları verecektir.

Bireyler güneş koruyucusunu dışarıya çıkmadan yaklaşık 15 ila 30 dakika önce, cildin giysi ile korunamayan yüzeylerine bol miktarda uygulamalıdır. Her iki saatte bir, yüzdükten veya terledikten sonra güneş kremi tazelenmelidir. Eğer ayrıca böcek kovucu sprey ya da yağ kullanılıyorsa, önce güneş kremi uygulanmalıdır. Her ikisini birleştiren ürünlerin etkinliği tıp uzmanları tarafından tartışmalı bir durumdadır. Güneşe karşı koruyucu kremlerin ömürleri ortalamada üç senedir.

Bebeklerin ve küçük çocukların güneşe karşı özellikle korunması gereklidir. 6 aydan küçük bebekler için sürekli gölgede bulunmak veya kıyafet ile örtülerek güneşten korunma tavsiye edilir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda, yüze ve ellerin üstüne en az 15 faktörlü güneş kremi uygulamak gereklidir. 6 aydan daha küçük çocuklarda ise kremi kullanılması tavsiye edilmemektedir. Bebekler ve çocuklar her zaman güneşten uzakta, serin ve su kaybını önlemek üzere susuzluğu giderilmiş bir şekilde korunmalıdır. Özellikle çocuklarda, daha az cilt tahrişine neden olacağı için titanyum dioksit ya da çinko oksit gibi fiziksel engelleyiciler içeren ürünlerin tercih edilmesi önemlidir.

Açık havada özellikle UVA ve UVB korumalı güneş gözlüklerini kullanmak göz koruması için önemlidir. Alınan güneş gözlüklerinde etiketteki UV koruma derecesi kontrol edilmelidir. Daha koyu mercekler UV ışınlarını engellemede her zaman daha iyi değildir. Buna ek olarak bireyin yüzüne daha yakın duran ve daha geniş güneş gözlüğü çerçeveleri, bireyin korunmasına daha çok yardımcı olur.

Güneşe karşı duyarlılığı arttıran çok sayıda ilaç mevcuttur. Antibiyotikler gibi bazı reçeteli veya reçetesiz satılan çeşitli ilaçlar cildi güneş ışığına daha duyarlı hale getirebilir. Bu sebeple ilaçların yan etkileri hakkında doktor ile konuşmak, ve doktor tavsiyesi olmadan ilaç kullanmamak gereklidir.